- "ขยะล้นเมือง" หนึ่งในปัญหาสำคัญที่ก่อให้เกิด "ภาวะโลกร้อน"
- รู้จักวิธีการคัดแยกและจัดการขยะด้วยหลัก 3R "ใช้น้อย-ใช้ซ้ำ-นำกลับมาใช้ใหม่" ลดปัญหา "ขยะล้นเมือง" ในประเทศไทย
- ประโยชน์ของการคัดแยกขยะด้วยหลัก 3R เป็นการแก้ปัญหาที่สามารถเริ่มได้ด้วยตัวเรา
"ขยะล้นเมือง" เป็นหนึ่งในปัญหาที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อสิ่งมีชีวิตที่อยู่บนโลก เพราะจำนวนขยะมหาศาลที่ไม่ถูกทำลายอย่างถูกต้องและเหมาะสม ก็จะไปเจือปนอยู่ในระบบนิเวศต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น น้ำ ดิน พืชผัก ทะเล รวมถึงสัตว์น้ำ และสัตว์ทะเลนานาชนิด สุดท้ายก็กลับมาสะสมในร่างกายมนุษย์ที่บริโภคสารปนเปื้อนเหล่านั้น อีกทั้งยังเป็นตัวการสำคัญที่ก่อให้เกิดภาวะโลกร้อนอีกด้วย
ปัญหาขยะล้นเมืองนั้นมีสาเหตุมาจากมนุษย์แทบทั้งหมด โดยใน 1 วัน ทุกคนจะสร้างขยะเฉลี่ยประมาณ 1.14 กิโลกรัม ซึ่งถือว่าเป็นปริมาณที่มาก เมื่อเทียบกับการทำลาย และจัดการขยะที่ต่อวันที่ทำได้อย่างไม่สมดุล
จนเกิดเป็นปัญหาขยะสะสม ซึ่งเป็นปัญหาเรื้อรังในประเทศไทยมาอย่างยาวนาน เพราะการกำจัดขยะในปริมาณมากจะต้องใช้ทั้งเวลาและพื้นที่ขนาดใหญ่ เนื่องจากขยะแต่ละประเภทมีขั้นตอน และวิธีในการกำจัดที่แตกต่างกันออกไป
ดังนั้นวิธีการแก้ปัญหาที่ดีที่สุดก็คือ การคัดแยก และการจัดการขยะก่อนทิ้งด้วยหลัก 3R หรือที่ย่อมาจาก Reduce Reuse and Recycle ซึ่งจะเป็นการแก้ปัญหาขยะที่ยั่งยืนมากที่สุด
ทำความรู้จักการคัดแยกขยะด้วยหลัก 3R
การคัดแยกขยะด้วยหลัก 3R เป็นแนวคิดและแนวทางปฏิบัติเพื่อช่วยลดปริมาณขยะให้น้อยลง และใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างคุ้มค่า ด้วยการลดการใช้ การนำกลับมาใช้ซ้ำ และการนำขยะกลับมาใช้ใหม่ โดยสามารถจำแนกเป็น 3 ประเภท ดังนี้
1. Reduce ลดการใช้
ปฏิเสธ หรือหลีกเลี่ยงสิ่งของ หรือบรรจุภัณฑ์ ที่จะสร้างปัญหาขยะ (Refuse) หันมาใช้ผลิตภัณฑ์ชนิดเติม เช่น น้ำยาล้างจาน น้ำยาปรับผ้านุ่ม เครื่องสำอาง ฯลฯ ซึ่งจะลดปริมาณขยะมูลฝอยอันตรายภายในบ้าน
ข้อสำคัญคือ ต้องพยายามหลีกเลี่ยงการใช้โฟม หรือพลาสติก ที่เป็นปัญหาสำคัญของสถานการณ์โลกร้อน เพราะย่อยสลายและกำจัดไม่ให้มีมลพิษได้ยาก โดยต้องเปลี่ยนพฤติกรรมที่เคยชินให้มาใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น ดังนี้
- ใช้ถุงผ้า ตะกร้า เพื่อลดการใช้ถุงพลาสติก
- ใช้ผ้าเช็ดหน้าแทนการใช้กระดาษทิชชู
- ใช้ปิ่นโต หรือกล่องข้าวใส่อาหาร แทนการใส่กล่องโฟม
- ใช้กระติกน้ำ หรือขวดน้ำแบบพกพาที่สามารถ Refill ได้ แทนการซื้อน้ำดื่มที่บรรจุในขวดพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง
- ปฏิเสธการรับถุงพลาสติก เมื่อซื้อของชิ้นเล็ก หรือน้อยชิ้น
- เลือกซื้อบรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เลือกทานอาหารที่ร้าน แทนการใส่กล่องกลับ
- หลีกเลี่ยงใช้วัสดุสิ้นเปลืองแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง
2. Reuse การใช้ซ้ำ
การนำสิ่งของที่ใช้แล้วนำกลับมาใช้ใหม่ เช่น นำถุงพลาสติกมาใส่ของ หรือใช้เป็นถุงขยะ นำสิ่งของมาดัดแปลงให้ใช้ประโยชน์ได้อีก ดังต่อไปนี้
- การนำยางรถยนต์มาทำเก้าอี้
- การนำขวดพลาสติกมาดัดแปลงเป็นที่ใส่ของ แจกัน
- ดัดแปลงของเหลือใช้เพื่อใช้ประโยชน์ เช่น นำเศษผ้าเหลือใช้มาทำเปลนอน ผ้าถูพื้น หรือพรมเช็ดเท้า
- ใช้กระดาษขาวทั้งสองหน้า
- นำน้ำที่ใช้ซักผ้า ล้างจานแล้วมารดน้ำต้นไม้ หรือนำไปล้างรถของคุณต่อ
- เลือกใช้ถ่านไฟฉายแบบชาร์จได้
- ดัดแปลงของเหลือใช้เพื่อใช้ประโยชน์
- ซ่อมแซมอุปกรณ์ต่างๆ ไม่ทิ้งเป็นขยะ
- นำกระดาษรายงานที่เขียนแล้ว 1 หน้า มาใช้ในหน้าที่เหลือ หรืออาจนำมาทำเป็นกระดาษโน้ต
3. Recycle การรีไซเคิล
การนำขยะไปแปรรูป หรือแปรสภาพก่อนนำกลับมาใช้งานอีกครั้ง หลายคนอาจจะสับสนกับ Reuse เพราะเป็นการนำกลับมาใช้แล้วใช้อีกเหมือนกัน แต่การรีไซเคิลคือการนำเอาขยะกลับไปเข้าสู่กระบวนการหลอมละลายแล้วขึ้นรูปใหม่ เช่น ทำให้กลายเป็นถุงดำ กะละมัง ถังขยะ เป็นต้น
หรือการที่กระดาษขาวใช้แล้วนำไปเข้าสู่กระบวนการผลิตใหม่ให้ออกมาเป็นบรรจุภัณฑ์แบบกระดาษกล่อง ซึ่งขยะที่สามารถนำมารีไซเคิลใหม่อีกครั้ง ได้แก่ สิ่งของจำพวกแก้ว กระดาษ พลาสติก โลหะ และอโลหะ รวมถึงขยะอินทรีย์ที่สามารถนำกลับมาใช้ประโยชน์เป็นปุ๋ยหมัก
ประโยชน์ของการคัดแยกขยะด้วยหลัก 3R
อย่างที่บอกไปข้างต้นว่า การจัดการและคัดแยกขยะด้วยหลัก 3R จะทำให้ปริมาณของเสียที่ปล่อยสู่สิ่งแวดล้อมลดลงอย่างมาก ทำให้ในการแพร่กระจายของสารพิษสู่อากาศ หรือท้องทะเลลดลง รวมถึงช่วยลดระดับการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และมลภาวะโดยอัตโนมัติ
ทั้งยังช่วยขจัดวิธีปฏิบัติในการกำจัดของเสียที่ไม่เหมาะสม เช่น การเผาขยะ ทิ้งขยะลงแม่น้ำลำคลอง รวมถึงจัดการกับขยะอย่างไม่ตั้งใจ ในลักษณะที่ไม่สามารถควบคุมได้ เพราะแนวทางการจัดการขยะด้วยหลัก 3R นี้จะช่วยให้คุณสามารถจัดการของเสียในลักษณะที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมได้เป็นอย่างดี
นอกจากนี้ยังเป็นการลดการใช้ทรัพยากรและพลังงานให้ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่แล้วซ้ำหลายครั้ง นำมาผลิตใหม่ หรือลดการใช้งานทั้งหมด เพิ่มการใช้แหล่งพลังงานหมุนเวียนมากยิ่งขึ้น อาทิ พลังงานแสงอาทิตย์ ลม ความร้อนใต้พิภพ ฯลฯ ส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยีสีเขียว ซึ่งเป็นวิธีการสร้างวิธีการกำจัดขยะที่สะอาดและปลอดภัยยิ่งขึ้น
จะเห็นได้ว่าสภาพแวดล้อมของโลกเราในปัจจุบันเสื่อมลงอย่างมาก อันเนื่องมาจากปัญหาสิ่งแวดล้อมหลายๆ อย่าง ซึ่งมีตัวการสำคัญอย่าง "ภาวะโลกร้อน" เป็นปัญหาระดับโลกที่เราไม่สามารถหยุดยั้งได้ สิ่งเดียวที่มนุษย์สามารถทำได้คือการชะลอและช่วยซ่อมแซมให้โลกคงสภาพความอุดมสมบูรณ์ไว้ให้นานมากที่สุด โดยการเริ่มต้นจากตัวเรา
ดังนั้น การนำหลักการ 3R มาใช้ในการคัดแยกขยะ นอกจากจะช่วยลดการเกิดขยะ จากการลดการใช้ นำมาใช้ซ้ำ และนำไปรีไซเคิลใหม่แล้วนั้นยังช่วยยับยั้งการเกิดมลพิษที่ก่อให้เกิดผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมโดยรวม และส่งผลให้ชีวิตความเป็นอยู่ของคุณ คนในครอบครัว สิ่งมีชีวิต และสภาพแวดล้อมต่างๆ ให้ดีขึ้นอีกด้วย.
