หน่อง อรุโณชา แรงบันดาลใจ 'ซอฟต์พาวเวอร์' อำนาจละมุนต้องไม่บังคับใคร

สร้างกระแสทั่วบ้านทั่วเมืองกับความสำเร็จของละครแนวโรแมนติกคอมเมดี้อิงประวัติศาสตร์ "บุพเพสันนิวาส" และ "พรหมลิขิต" ถือเป็นอีกรูปธรรมยืนยันถึงศักยภาพในการสร้างซอฟต์พาวเวอร์ของผู้สร้างละครชาวไทย รวมถึงศักยภาพในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย

ซึ่งเป็นผลงานของผู้จัดฯ หน่อง อรุโณชา ภาณุพันธุ์ แห่งค่ายบรอดคาซท์ ไทย เทเลวิชั่น ที่ถ่ายทอดความสนุก เรตติ้งถล่มทลายทุก EP. ไม่มีแผ่ว นอกจากนี้ บริษัทต่างประเทศซื้อลิขสิทธิ์พรหมลิขิตนำไปออนแอร์ในต่างประเทศ

และยังมีการต่อยอดกระแสฮิตด้วยกิจกรรมส่งเสริมซอฟต์พาวเวอร์กับงาน "ราตรีนี้… ที่วัดไชยฯ" และงาน "เบิกฟ้าอโยธา ย้อนเวลาไปกับ พรหมลิขิต" ที่มีนักท่องเที่ยวจำนวนมากมาเช่าชุดไทย ร้านเช่าชุดไทยรายล้อมโบราณสถานมีรายได้เพิ่มขึ้น

ล่าสุด ไทยรัฐบันเทิง มีโอกาสได้พูดคุย และถ่ายทอดประสบการณ์ทำงาน จากผู้จัดฯ คนเก่ง หน่อง อรุโณชา อีกทั้งยังมีการเผยมุมมองด้านต่างๆ เกี่ยวกับซอฟต์พาวเวอร์ในฉบับ 'สร้างแรงบันดาลใจ แบบที่ไม่ต้องบังคับใคร'

ถ้าพูดถึง 'ซอฟต์พาวเวอร์' นึกถึงอะไร

"ซอฟต์พาวเวอร์ ก็จะนึกถึงพลัง หรือแรงกระตุ้นที่ทำให้เกิดผล หรือพฤติกรรมกับความชอบของผู้คนในเวทีระหว่างประเทศ ที่สามารถโน้มน้าวให้ชาวต่างชาตินิยมชมชอบและหันมาชื่นชม หรือหันมาทำในสิ่งที่เขารู้สึกอยากจะทำ อย่างเช่น ละครบุพเพสันนิวาส หรือพรหมลิขิตก็ทำให้ชาวต่างชาติรู้สึกชื่นชมในชุดไทยในความสวยงาม และก็อยากจะใส่ชุดไทยมาเที่ยวเมืองไทย หรือมาถ่ายที่วัดไชยวัฒนาราม จังหวัดพระนครศรีอยุธยาของเรา

หรือว่าเรื่องของมวยไทยอย่างองค์บาก คุณจา พนม ก็ทำให้ทั่วโลกหันมาชื่นชมในเรื่องของมวยไทย ทำให้อยากจะเรียนรู้มวยไทย หรืออย่างน้องลิซ่าดมยาดม ก็ทำให้ยอดยาดมพุ่งขึ้นทันที มันเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นว่าสิ่งเหล่านี้มันสามารถสร้างอิทธิพลและความชื่นชมและทำให้ต่างชาติหันมาสนใจเมืองไทยเรา

ต้องบอกว่ากระแสตอนนี้ที่กำลังน่าดีใจมากๆ อย่างอยุธยาผู้คนก็หลั่งไหลมาหรือชาวต่างชาติก็มาแต่งชุดไทย และมาถ่ายรูปที่วัดไชยวัฒนาราม ซึ่งตรงนี้ก็มีการขยายเวลาไปถึง 4 ทุ่ม ไปจนถึงช่วงสงกรานต์ ก็คือน่าดีใจที่มันมีความเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งตรงนี้เป็นสิ่งที่หลายคนอยากให้มีกระแสนี้อยู่ไปเรื่อยๆ ดีใจที่ทำให้เศรษฐกิจดีขึ้น ทำให้การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมเป็นไปอย่างต่อเนื่องทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ"

การใช้ความคิดสร้างสรรค์ ผลักดัน Soft Power ให้สำเร็จ

"ตอนนี้น่าดีใจที่ว่าซอฟต์พาวเวอร์เป็นกระแส และเป็นสิ่งที่ทุกคนให้ความสนใจ หรือให้ความตระหนักและก็อยากให้ทุกภาคส่วนเข้ามาร่วมช่วยเหลือกัน ซึ่งน่าดีใจที่ได้เห็นหลายภาคส่วนเข้ามาสนับสนุนด้วยอย่างในเรื่องของคอนเทนต์คนไทย หรือในการสร้างคอนเทนต์ของคนไทยกับงานบันเทิงก็ได้รับการปรับกฎหมายบางอย่าง ทำให้การทำงานของต่างชาติก็ดีที่เข้ามาหรือของเราเองทำงานง่ายขึ้น หรือการที่จะส่งคอนเทนต์ออกไปยังสู่ตลาดโลก

เพราะฉะนั้นตอนนี้เรามีสิ่งที่ดีอยู่แล้วเรามีมูลค่าทางวัฒนธรรมไทยที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ที่ต้องบอกว่าสมัยโบราณสืบทอดกันมาที่ดีมากๆ เพราะฉะนั้นสิ่งที่สำคัญก็คือการรักษาไว้อย่างไร การต่อยอดอย่างไรให้เกิดผลที่มากขึ้น เกิดกระแสที่ดีขึ้น และส่งผลตอบรับกลับมายังเศรษฐกิจของไทยเรา

นอกจากศิลปวัฒนธรรมไทยโบราณสถาน สถานที่ท่องเที่ยวของเราที่สวยงามมาก และอาหารไทย เราถือเป็นสิ่งที่จะทำให้เกิดซอฟต์พาวเวอร์ได้อีกมากมาย เพราะฉะนั้นการต่อยอดหรือการสนับสนุนต่างๆ เป็นสิ่งที่สำคัญ คือเรามีดีอยู่แล้วจะรักษาและต่อยอดวัฒนธรรม

สมมติว่าวัฒนธรรมไทยหรือว่าชุดไทยที่สวยอยู่แล้ว นอกจากรักษาแล้วคือตอนนี้ก็มีการคิดค้นในสิ่งที่นำสิ่งที่ดีๆ และมาต่อยอด หรือเพิ่มลายผ้าให้มันสวยขึ้น มันเป็นสิ่งที่เราสามารถจะพัฒนาและต่อเติมไปได้ เพราะฉะนั้นตรงนี้พอมันเกิดสิ่งที่กระแสมาแรงแล้วเราจะส่งเสริมต่อยอด และรักษา และช่วยร่วมมือร่วมใจกันได้อย่างไร อันนี้เป็นสิ่งที่สำคัญมากๆ

จริงๆ แล้วคนไทยเรามีความคิดสร้างสรรค์สุดยอด เราถึงมีชุดไทยที่สวยมากๆ มีอาหารไทยที่อร่อยและที่สำคัญในเรื่องของมวยไทย อย่างเรื่องบุพเพสันนิวาสเราก็จะเห็นแม่ไม้มวยไทยท่าที่ยากๆ ก็คือตรงนั้น ถามว่ายากไหมยาก การที่ทำมาแล้วสิ่งที่ทำก็คือรักษาสิ่งที่ดีที่เราเห็นว่าดีมีความสำคัญตรงนี้ แค่รักษาก็ไม่ใช่เรื่องง่ายๆ หรือว่าผ้าต่างๆ ที่มันมีลายสวยๆ บางทีคนทออายุ 90 ปี แล้วก็คิดว่าจะรักษายังไง สิ่งเหล่านี้มันจะสูญหายกับคนทำหรือเปล่า เพราะผ้าหรือลายสวยๆ ที่มันทอยากๆ ถ้าเขาอายุเกือบ 100 ปีแล้วใครจะสืบทอด อันนี้ก็มองถึงความสำคัญในการสืบทอดฝีมือที่ดีๆ ในแขนงต่างๆ ให้คงอยู่ นี่ก็เป็นสิ่งที่สำคัญมากๆ

แต่สิ่งที่เป็นวัฒนธรรมหรือฝีมือโบราณของเรายังมี ณ ตอนนี้ยังจะสืบทอดได้อย่างไร อันนี้ก็ต้องฝากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องไว้ว่าตรงนี้จะรักษาไว้อย่างไรเพราะมันสำคัญมาก และการต่อยอดก็ไม่ใช่เรื่องง่ายแต่การเผยแพร่สู่ทั่วโลกก็ต้องใช้การผลักดันในเรื่องของสื่อสารมวลชนหรือสื่อจะให้ผลักดันยังไงให้มันออกไปสู่สายตาชาวโลกให้ได้ และที่สำคัญก็คือความต่อเนื่องถ้าเราทำแล้วมันไม่ถูกทำต่อและมันไม่ต่อเนื่องมันก็จะสูญหายไปเช่นกัน เพราะการต่อเนื่องก็จะเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่สำคัญมากๆ ที่ต้องช่วยกัน"

คนไทยมีความสามารถ ขอแค่ความกล้าลงมือทำ

"จริงๆ เราชื่นชมเด็กรุ่นใหม่ ก็อยากจะให้กำลังใจ ถ้าอยากจะสร้างหรือผลิตผลงานอะไร ถ้าอยากจะให้มันประสบความสำเร็จหรือในเรื่องของ Soft Power ก็ตาม เราก็ต้องสร้างงานที่มีคุณภาพอันดับแรกเลยในทุกๆ ด้าน และสามารถที่จะเป็นคุณภาพ ต้องมีการลงทุนที่ทำให้ถึงและสามารถทำให้งานชิ้นนั้นส่งออกสู่สายตาชาวโลกหรือตลาดโลกได้หรือเปล่า อันนี้เราต้องคิดเผื่อไปเยอะๆ เท่านั้นเอง

แต่ในเรื่องฝีมือไม่ห่วงเลย เพราะว่าคนไทยที่สร้างคอนเทนต์เก่งๆ มีเยอะมาก และมีฝีมือพร้อมที่จะสร้างงานออกสู่ตลาดโลก ก็น่าจะเป็นกำลังใจ แต่ถ้าเป็นงานพีเรียดคงจะเป็นเรื่องของการสร้างภาพให้เหมือน จำลองสิ่งที่ดีๆ ในอดีตกลับมาให้คนปัจจุบันได้ซึมซับถึงความงดงามในอดีต ก็คงจะเป็นเรื่องของกำลังใจมากกว่าที่จะมอบให้ทุกคน พี่ว่าทุกคนตั้งใจอยู่แล้ว ผิดพลาดมันก็จะมีบ้างเพียงแต่ว่ามันก็คงจะไม่พลาดที่เป็นประเด็นนัก เพราะว่าในประวัติศาสตร์เองก็จะมีหลากหลายมุมมองเพราะฉะนั้นอันนี้ผิดถูกก็พูดไม่ได้เหมือนกันว่าจะเป็นอย่างไร เพราะทุกคนก็อยากจะพยายามสร้างในสิ่งที่หาข้อมูลมาได้ตรงกันมากที่สุด"

ซอฟต์พาวเวอร์ คือ อำนาจละมุน
"ให้ชอบเอง ไม่ต้องบังคับ"

"ซอฟต์พาวเวอร์หรืออำนาจละมุนก็คือให้คนเห็นดีเห็นงาม โดยที่ให้เขาอยากจะทำหรือชอบโดยที่เราไม่ต้องไปบังคับ เพราะฉะนั้นตรงจุดนี้มันน่าจะเป็นศิลปะในการที่ไม่ว่าจะทำในเรื่องหัวข้อไหนก็ตาม อย่างกับเรื่องคุณภาพทำให้ถึงในเรื่องของการหาข้อมูล ในเรื่องของการค้นคว้า ถ้าเราทำให้ถึงและทำให้เกิดความงดงามสิ่งเหล่านี้ที่สร้างคอนเทนต์นำไปสร้างแรงบันดาลใจอีกทีนึง แม้สถานที่เดียวที่เราถ่ายก็อาจจะดึงดูดให้ชาวต่างชาติอยากมาเที่ยวตรงนั้นมันจะกลับเป็นซอฟต์พาวเวอร์ที่ดึงคนมา

เพราะฉะนั้นในทุกๆ จุดสามารถสร้างได้ในหลายมุมมองไม่ว่าจะเป็นอาหารหรือชุดไทย หรือวัฒนธรรมต่างๆ รวมทั้งสถานที่ท่องเที่ยวที่ต้องบอกว่าถ้าละครไปถ่ายตรงนี้และหามุมที่สวยที่สุดของที่นี่และเป็นหนึ่งเดียวในประเทศไทย ถึงแม้ว่าตรงนี้เราอาจจะไม่เคยเห็นแต่เราไปถ่ายและอยู่ในคอนเทนต์นั้นก็อาจจะดึงดูดทั้งคนไทยและชาวต่างชาติเข้ามา เพราะฉะนั้นทำ ทำให้ดี ทำให้สวยงาม ทำให้ถึง และสร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้พบเห็นให้ได้

อย่างหมูกระทะ ในละครที่จะทำให้เกิดเป็นซอฟต์พาวเวอร์ ด้วยตัวมันเองคือคนเห็นแล้วรู้สึกอยากไปทานหมูกระทะ ถามว่าหมูกระทะสร้างอะไร? ถ้าหมูกระทะสามารถสร้างความนิยมและให้เกิดความนิยมอยากไปทานหมูกระทะ ทำให้เกิดเป็นแรงบันดาลใจของผู้คนทั้งไทยและต่างประเทศ มันก็สามารถที่จะกลายเป็นส่วนหนึ่งที่จะเกิด Soft Power ได้

แต่ถามว่าตัวเขาเป็นหรือเปล่า ตัวเขาเป็นตัวสร้างแรงบันดาลใจ อาจจะทานแล้วมันอร่อยแล้วมันน่าทานมาก วันนี้ทุกคนดูเสร็จและต้องไปทานหมูกระทะแล้วอันนี้ก็คือการสร้างแรงบันดาลใจ ถ้ามันทำได้ถึงและได้เยอะและถึงขนาดดึงชาวต่างชาติมาทานหมูกระทะในแบบของไทยๆ มันก็สามารถเป็นไปได้"

ผลักดันอุตสาหกรรมบันเทิงไทย ให้กลายเป็น Soft Power 

"คือตอนนี้ต้องบอกว่าน่าดีใจมากเพราะทุกส่วนทุกฝ่ายร่วมกันคิดและร่วมกันที่จะมาสนับสนุนให้ไทยเรามี Soft Power ที่แข็งแกร่ง และสามารถทำให้ชาวต่างชาติเข้ามาในเมืองไทยในแง่มุมใดในแง่มุมหนึ่งที่จะทำให้เกิดกระแสขึ้นมา

เพราะฉะนั้นข้อที่น่าดีใจก็คือได้รับการพูดถึงได้รับการสนับสนุน สิ่งที่สำคัญคือจะรักษาไว้ได้อย่างไร สิ่งที่สำคัญคือพอกระแสมันเกิดขึ้นมาแล้วเราจะรักษากระแสที่มันเกิดขึ้นแล้วให้มีความต่อเนื่องได้อย่างไร เพราะอะไรที่มันเกิดขึ้นแล้วและมันหยุดมันอาจจะขาดช่วง สิ่งที่สำคัญคือความต่อเนื่องถ้าทำอะไรสำเร็จแล้วต้องทำต่อไปเรื่อยๆ เช่นคอนเทนต์ของไทยในเรื่องของซีรีส์ ภาพยนตร์ หรือว่าละครก็ดี ถ้าทำส่งออกอย่างต่อเนื่องให้คนต่างชาติได้เห็นมันก็จะทำให้ไม่หายไป สิ่งสำคัญก็คือการรักษาการต่อเนื่องอย่างสม่ำเสมอ เราทำไปเรื่อยๆ และหยุดทำไม่ได้ และอันนี้คือสิ่งสำคัญที่เราจะรักษาซอฟต์พาวเวอร์ของไทยไว้"

Key Success Factor ของ 'หน่อง อรุโณชา'

"งานทุกชิ้นกว่าจะทำมาได้ยากทุกงาน สิ่งที่มีก็คือความตั้งใจที่จะสร้างงานคุณภาพ และตัวอย่างของผลงานที่ผ่านๆ มาในหลายๆ เรื่องก็เกิดจากการที่ไม่ใช่ว่าผู้ผลิตเป็นเราคนเดียว แต่หมายถึงทีมงานทุกคน ตัวผู้เขียนบท การเลือกบทประพันธ์ แล้วก็ผู้กำกับ รวมไปถึงทีมงานทุกส่วนทุกฝ่าย

อย่างที่ผ่านมาล่าสุดขอยกตัวอย่าง บุพเพสันนิวาส และพรหมลิขิต ก็คือทุกส่วนทุกฝ่ายช่วยกันอย่างมาก ทุกฝ่ายทำงานทำการบ้านของของตัวเองมาเป็นอย่างดี เพราะฉะนั้นสิ่งเหล่านี้มันก็พิสูจน์ว่าสิ่งที่เราทำและมันอยู่ในละครคนก็จะสังเกตเห็นได้ว่าอันนี้มันมีที่มาจากอะไร แล้วมันมีการต่อยอดมันมีการไปสืบไปค้นในประวัติศาสตร์ มันทำให้ต่อยอดและทำให้กระแสที่ทำตรงนี้มันกว้างขึ้น เพราะฉะนั้นมีงานใหม่ๆ ที่จะทำต่อไป และสิ่งที่ที่ผ่านมาก็คือพยายามจะรักษาคุณภาพ และสร้างสรรค์งานที่มีคุณค่าหรือมีประโยชน์ต่อสังคมควบคู่กันไปด้วย"

ในรอบปีที่ผ่านมาคำว่า Soft Power ถูกยกมาพูดถึงว่าจะกลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่จะช่วยเพิ่มมูลค่าขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยอย่างมั่นคง งานนี้พลาดไม่ได้ 24 มกราคม 2567 นี้ ขอเชิญทุกคนมาร่วมชม Thairath Forum 2024 ในงานเสวนา Soft Power แบบไม่ซอฟต์ ในหัวข้อ Soft Power Thailand’s Next Weapon จัดโดยไทยรัฐกรุ๊ป ที่อยากจะเชิญชวนทุกคนมาร่วมแลกเปลี่ยนไอเดีย เสริมมุมมอง เพื่อช่วยดันให้ SOFT POWER เกิดขึ้นแบบไม่ซอฟต์ได้จริง 

โดยมี แพทองธาร ชินวัตร รองประธานยุทธศาสตร์ซอฟต์พาวเวอร์แห่งชาติ มาพูดคุยถึงยุทธศาสตร์ซอฟต์พาวเวอร์กับการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของไทย พร้อมชวนแลกเปลี่ยนไอเดีย จากตัวแทนซอฟต์พาวเวอร์ 3 สาขา คือหน่อง อรุโณชา ภาณุพันธุ์ ผู้จัดละคร และกรรมการผู้จัดการ บริษัท บรอดคาซท์ ไทยเทเลวิชั่น จำกัด, ปลา อัจฉรา บุรารักษ์ ผู้ก่อตั้ง และครีเอทีฟ ไดเรกเตอร์ iBerry Group และ ธนชาติ ศิริภัทราชัย ผู้กำกับ และนักเขียน จาก Salmon House ดำเนินรายการโดย กาย พงศ์เกษม และ คิงส์ พีระวัฒน์ สามารถติดตามชมได้ทุกช่องทางของไทยรัฐ  Facebook YouTube TikTok 24 มกราคม 2567 นี้ ตั้งแต่เวลา 13.00 น. เป็นต้นไป.