ของเล่นแนวใหม่ชนิดหนึ่งที่กำลังเป็นกระแสนิยมในเด็กประถมและกลุ่มวัยรุ่นอยู่ตอนนี้ คือ แฮนด์ สปินเนอร์ (Hand Spinner) หรือ Fidget spinner ต้นกำเนิดมาจากอเมริกา แนวคิดสร้างจากของเล่นที่คุ้นเคยกันดี คือ เจ้า ลูกบิด รูบิก นั่นเอง
'แฮนด์ สปินเนอร์' ไม่มีชื่อไทย แปลตามชื่อก็คือ ตัวหมุน เป็นของเล่นที่เอาไว้สำหรับหมุนเล่นบนมือ โดยตรงกลางจะมีลูกปืนสำหรับหมุน และจะมีหมุดเหล็กถ่วงไว้ที่ปลายแต่ละด้าน
วิธีเล่นก็ใช้นิ้วกลางและนิ้วโป้งจับบริเวณแกนกลาง แล้วใช้นิ้วชี้หมุนเพื่อให้มันหมุนด้วยความเร็ว หมุนๆ ไปเรื่อยๆ เท่าที่ใจต้องการ เหมือนควงปากกาเล่น
เมื่อได้รับความนิยมก็เกิดการซื้อ ขายตามมาในโลกโซเชียล ทั้งในเฟซบุ๊ก เวบไซต์ และยูทูบที่บางคลิปถูกเปิดดูมากถึงเกือบ 4 แสน จากข้อความโพสต์ขายไทยรัฐออนไลน์ตรวจสอบพบว่าโดยมากระบุสรรพคุณว่าช่วยลดความเครียด คลายความกังวล บรรเทาอาการโรคสมาธิสั้น
กับคำโฆษณาชวนซื้อดังกล่าว เท็จจริงอย่างไรนั้น ดร. วัลลภ ปิยะมโนธรรม นักจิตวิทยาและที่ปรึกษาโครงการศูนย์ให้คำปรึกษาและพัฒนาศักยภาพมนุษย์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ กล่าวว่าความเครียดของคนเรานั้นมี 4 สาเหตุใหญ่ๆ คือ เกิดจากความคิด ความรู้สึก การกระทำ และสิ่งแวดล้อม
...
การคิดมาก ใช้อารมณ์มาก ทำอะไรรีบร้อน อากาศร้อนไป หนาวไป ฝนตกหนักไป เหล่านี้ส่งผลให้คนเครียด เพราะฉะนั้นการหมุนอะไรก็แล้วแต่ หรือเอามือเคาะเป็นจังหวะสม่ำเสมอก็ทำให้สมองที่ตึง ความรู้สึกที่แปรปรวนคลายเครียด ของเล่นที่หมุนอยู่บนมือ ทำให้รู้สึกตัวตลอดเวลา ใจจดจ่อกับมันก็ทำให้คิดน้อยลง
ปัจจุบันคนไทยสมาธิสั้นกันหมด มีความสนใจเยอะแยะ แต่สนใจสิ่งใดสิ่งหนึ่งน้อย แล้วหันไปสนใจอย่างอื่นแทน เช่น คนเล่นโทรศัพท์มือถือ เดี๋ยวเปิดดูเว็บนี้ สักพักเปิดดูอีกเว็บหนึ่ง เพราะฉะนั้นในเฟซบุ๊ก หรือไลน์ถ้าเขียนยาวๆ คนไม่อ่าน
สมาธิสั้นนั้นไม่ใช่โรค ถ้าเป็นโรคสมาธิสั้น คือ จะไม่สนใจอะไรเลย สนใจนิดหนึ่งแต่ก็ไม่สนใจต่อ เพราะฉะนั้นถ้าหมุนเล่นนานๆ ก็ทำให้มีสมาธิได้ แต่ต้องหมุนอย่างน้อย 20 นาที
อย่างไรก็ตามทางด้านจิตวิทยา ดร.วัลลภ แนะว่าการเล่นของเด็ก คือ การลองทำให้มันเป็นจริง เรามีอุปนิสัยอย่างไรก็จะเล่นอย่างนั้น เช่น ตอนเด็กชอบเล่นเป็นหมอ เป็นพยาบาล โตมาก็ได้ทำงานเป็นหมอ พยาบาล ทางจิตบำบัด จึงคิดบำบัดจิตเด็กด้วยการเล่นให้มีสาระ และมีเหตุผล หรือสมาธิมากขึ้น เรียกว่า play therapy
ถ้าเด็กเล่นตามกระแสนิยมไปเรื่อยๆ โตขึ้นจะเป็นคนที่ถูกชักจูงจากสังคมได้ง่าย แต่ถ้าเด็กรู้จักเลือกจะเล่นตามความรู้สึกของตัวเอง โตขึ้นจะเป็นคนสร้างสรรค์ และคิดเชิงรุก (Proactive) ไม่เป็นเด็กไทยอย่างในทุกวันนี้ที่ตามกระทั่งวัฒนธรรมเกาหลี
...
“การเล่นของเล่นนาน หรือไม่ว่าจะอะไรก็ตามที่นานไป มันคือการหมกมุ่น ย่อมมีผลเสียแน่ แต่คนไทยเรารับกระแสอะไรเร็ว เลยมักลืมง่าย การมีของเล่นชิ้นใหม่มาแทน ไม่เกิดผลเสียเป็นพวกย้ำคิดย้ำทำ แต่กลับกลายเป็นคนใจง่าย เช่น รักง่ายเบื่อเร็ว หรือเอาแต่ใจ ถ้าสุดขั้ว รับอะไรใหม่ๆ ก็ตื่นเต้นมากอาจสร้างนิสัยให้กลายเป็นพวกอารมณ์สองขั้ว (Bipolar) ซึ่งคนไทยกำลังเป็นโรคนี่กันมาก” ดร.วัลลภ กล่าวทิ้งท้าย
ส่วนราคาของแฮนด์ สปินเนอร์ ที่โพสต์ขายในโลกโซเชียล ถ้าเป็นสินค้าของไทยมีราคาตั้งแต่ 20 บาท ไปถึงหลักร้อย แต่ถ้านำเข้าราคามีตั้งแต่ 1 พัน - 3 พันต่อชิ้น
ราคาแตกต่างกันตามวัสดุที่มีตั้งแต่ พลาสติก อะลูมิเนียม ไนลอน ทองเหลือง ตะกั่ว ไทเทเนียม ทองแดง สเตนเลส ตัวที่ทำให้หมุนลื่น และนาน คือ น้ำหนักของบอดี้ และชนิดของลูกปืน จากเดิมแกนหมุนจากเป็นพลาสติกที่หมุนได้ 2 นาที ก็พัฒนาใช้เซรามิก และลูกปืนที่มีคุณภาพดี ทำให้หมุนได้นาน 3-5 นาที มีรูปแบบให้เลือกทั้ง 2 แฉก 3 แฉก
...
ด้านเสน่ห์ของการเล่น แฮนด์ สปินเนอร์ เด็กนักเรียนชายชั้น ป.4 ของโรงเรียนดังย่านบางแคที่ซื้อมาเล่นตามเพื่อนบอกกับผู้สื่อข่าวว่า ที่โรงเรียนตอนนี้กำลังเห่อกันมาก เล่นกันหลายคน ส่วนของตัวเองนั้นเล่นแบบสามแฉกและมีไฟ หมุนๆ ไปเรื่อยๆ ยิ่งหมุนอยู่บนมือนานยิ่งเพลินและสนุก เล่นในที่มืดๆ ยิ่งสวยมาก ตอนนี้กำลังฝึกเทคนิคเล่นท่ายาก ปั่นได้นาน โยนจากมือนึงไปอีกมือนึงโดยที่ไม่ตก และแกนไม่หยุดหมุน เพราะฉะนั้น ถ้าไม่นิ่ง บาลานซ์ไม่ดีจริง ทำไม่ได้
ขอบคุณภาพจาก เฟซบุ๊ก Spinner Fidget Thailand