“เลิกแล้วครับ ผมเลิกทำนาแล้วครับ หันมาเพาะเห็ดตับเต่าขายอย่างเดียว ปลูกโสนไว้ 5 ไร่ เก็บเห็ดได้วันละ 15-20 กก. แต่ถ้าช่วงไหนผลผลิตออกมาดีจะได้วันละ 40-50 กก. ปีหนึ่งถึงจะเก็บได้แค่ 4 เดือน พ.ค.-ส.ค. ได้เงินประมาณ 3-4 แสนบาท ดีกว่าทำนาให้แน่นอกเป็นไหนๆ”
สมยศ วงษ์สถิตย์ อายุ 60 ปี ชาวนา ต.สามเรือน อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา ที่หันมาเพาะเห็ดอย่างเป็นล่ำเป็นสัน คุยให้ฟัง
แม้เนื้อเพลงมนต์รักลูกทุ่ง ของครูไพบูลย์ บุตรขัน จะว่าไว้...เห็ดตับเต่าขึ้นอยู่ริมเถาย่านาง มองเห็นบัวสล้างลอยปริ่มอยู่ริมบึง ...แต่เห็ดตับเต่าที่นี้ไม่ได้ขึ้นอยู่ริมเถาย่านาง
แต่อวดโฉมอยู่ใต้ร่มดงโสนแทน...ยามนี้ใครไปเยือน ต.สามเรือน จะเห็นหลายหมู่บ้านเต็มไปด้วยดงต้นโสนงามพลิ้วสายลม ออกดอกเหลืองอร่าม คราวไร้ดอกจะอวดก้านใบเขียวขจี ด้วยเจ้าของจงใจปลูกดูแลอย่างดี ไม่ปล่อยให้แห้งตายเหมือนก่อนอีกต่อไป
เนื่องจากใต้ต้นโสนเป็นขุมเงินขุมทอง... แหล่งเพาะเห็ดตับเต่า ราคา กก. 80–100 บาท
ส่วนความเป็นมาของการเอาดงโสนมาเป็นแหล่งเพาะเห็ดตับเต่านั้น เอนก วงษ์สถิตย์ พี่ชายของสมยศ เล่าว่า เดิมทีเป็นคนภาคอีสานแต่มา
ทำงานอยู่ที่นี่ เห็นเห็ดตับเต่าก็เก็บมากิน คนในพื้นที่เห็นเข้าก็ลองทำตาม ปรากฏว่ารสชาติถูกใจ สามารถนำไปประกอบอาหารได้หลายรายการ น้ำยาขนมจีน แกงเปอะ ยำ ลาบ ผัดกะเพรา ลวกจิ้มน้ำพริก แม้กระทั่ง...ไข่เจียวเห็ดตับเต่าสับ แค่ได้ข้าวสวยหอม กรุ่นสัก 1 จาน รับประกันว่าอิ่มอร่อยได้ 1 มื้อ
จึงพยายามทดลองหาวิธีเพาะ ในที่สุดพบว่าใต้ดงโสนนี่แหละให้ผลดีที่สุด...ดีกว่าไปเพาะที่อื่น
วิธีการก็ไม่ยุ่งยาก เพียงแค่นำเชื้อเห็ดตับเต่ามาผสมกับน้ำ อาจเพิ่มด้วยกากน้ำตาลอ้อยอีกเล็กน้อย หมักไว้ประมาณ 1 เดือนถึงเดือนครึ่ง จากนั้นนำมาฉีดพ่นบริเวณใต้ต้นโสน และให้น้ำวันละ 1 ครั้ง เพื่อให้ดินชุ่มชื้น...ประมาณ 1 อาทิตย์เห็ดตับเต่าจะผุดขึ้นมา ให้เก็บได้วันละ 2 ครั้ง...เช้ากับเย็น
เรื่องตลาดไม่ต้องห่วง เก็บได้เท่าไร มีพ่อค้ามารับซื้อถึงบ้าน แต่ละวันจะได้มากน้อยขึ้นอยู่กับเนื้อที่เพาะของแต่ละคน แม้ทุกวันนี้จะมีชาวบ้านทำกันหลายราย แต่ผลผลิตยังไม่พอขาย
ส่วนตัวของเอนก ผู้ริเริ่มเพาะเห็ดตับเต่า ปลูกดงโสนไว้เพียง 2 ไร่ เก็บได้วันละ 2–4 กก. ถึงจะได้ไม่มาก แต่ก็ภูมิใจแล้วกับอาชีพอิสระ เพราะช่วยให้มีรายได้เสริมเพิ่มขึ้นมาอีกเดือนละ 6–7 พันบาท.
...
สัจภูมิ ละออ