นักวิทยาศาสตร์ฯ เผยพบพืชชนิดใหม่ของโลก “ว่านแผ่นดินเย็นเขาใหญ่” กลางอุทยานฯ เขาใหญ่ เส้นทางน้ำตกผากล้วยไม้-เหวสุวัต ชี้เป็นวงศ์กล้วยไม้ดิน ยังพบปริมาณไม่มากนัก ...
เมื่อวันที่ 16 มิ.ย. นายสมราน สุดดี นักวิทยาศาสตร์ชำนาญการพิเศษสำนักหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เปิดเผยว่า ขณะนี้มีเรื่องน่ายินดี เกิดขึ้น คือได้มีการสำรวจพบพืชชนิดใหม่ของโลกในประเทศไทย วงศ์กล้วยไม้ (Orchidaceae) ให้ชื่อว่า Nervilia khaoyaicaSuddee,Watthana & S.W. Gale หรือ “ว่านแผ่นดินเย็นเขาใหญ่” เนื่องจากพบที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ จ.นครราชสีมา โดยขณะนี้ได้รับการยืนยันจากสวนพฤกษศาสตร์หลวง เมืองคิว ประเทศอังกฤษ ซึ่งเป็นศูนย์กลางและแหล่งรวบรวมข้อมูลทางด้านวิชาการของพรรณไม้จากทั่วโลก และได้รับการตีพิมพ์ในวารสารทางพฤษศาสตร์คิวบูลเลติน ( kew Bulletin) ของทางสวนพฤกษศาสตร์หลวงเมืองคิว ฉบับล่าสุดคือฉบับที่ 68 ของปี 2556 แล้ว
นายสมราน กล่าวอีกว่าสำหรับว่านแผ่นดินเย็นเขาใหญ่นั้น จัดเป็นกล้วยไม้ดินชนิดหนึ่งชอบขึ้นในพื้นที่ที่มีความชุ่มชื้นสูงและเย็น จึงได้ชื่อว่าว่านแผ่นดินเย็น แต่ชาวบ้านทั่วไปมักเรียกพืชชนิดว่า ว่านพระฉิม สำหรับว่านแผ่นดินเย็นเขาใหญ่นั้น ขึ้นอยู่บนเขาที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 733 เมตร ความสูงของต้นตั้งแต่หัวใต้ดินถึงช่อดอกประมาณ 9 ซม. ดอกมีกลีบเลี้ยงสีน้ำตาลอ่อนแกมเขียวไปจนถึงน้ำตาลเข้มหรือน้ำตาลแดง 5 กลีบ กลีบปากมีแถบสีเขียวหรือบางดอกมีสีเหลืองตรงกลางกลีบและมีเส้นและจุดสีม่วง กระจายอยู่รอบๆ กลีบดอก ออกดอกช่วงเดือน มี.ค.ที่สำคัญใบมีลักษณะพิเศษคือเป็นรูปหัวใจ ทรงเหลี่ยม ยาว 4.8-6.7 ซม. กว้าง 5.5-6.8 ซม. บางต้นออกใบเป็นสีม่วง บางต้นใบเป็นสีเขียว ซึ่งถือเป็นความผันแปรของพืชชนิดนี้ใบและดอกออกคนละช่วงเวลาไม่พร้อมกัน
นายสมราน กล่าวอีกว่า ทั้งนี้ ว่านแผ่นดินเย็นเขาใหญ่ ผู้พบคนแรกคือ นายณรงค์ จิระวัฒน์กวี นักวิจัยนกเงือกในพื้นที่อุทยานฯ เขาใหญ่ พบบริเวณเส้นทางไปยังน้ำตกผากล้วยไม้เมื่อปี 2554 และได้นำภาพถ่ายมาสอบถามตน ตนจึงลงพื้นที่เก็บตัวอย่างมาศึกษาและตรวจสอบร่วม กับนายสันติ วัฒฐานะ นักวิชาการองค์การสวนพฤกษศาสตร์ (อสภ.) และ นาย เอส ดับบลิว. เกล นักพฤกษศาตร์ ชาวฮ่องกง ใช้เวลาตรวจพิสูจน์ 2 ปีจึงได้รับการยืนยันว่าเป็นพืชชนิดใหม่ของโลก ทั้งนี้ สำหรับปริมาณที่พบนั้นไม่มาก พบขึ้นประปรายอยู่จุดเดียวบริเวณเส้นทางระหว่างน้ำตกผากล้วยไม้ไปยังน้ำตกเหวสุวัต อีกทั้งเรายังไม่ได้สำรวจทั่วบริเวณเขาใหญ่ สถานภาพตอนนี้จึงถือว่ามีความอ่อนไหวพอสมควรหากสภาพพื้นที่ป่ามีการ เปลี่ยนแปลง ถูกทำลายก็อาจกระทบกับพืชชนิดนี้ได้
นายสมราน กล่าวอีกว่า นอกจากนั้นยังมีพืชพันธุ์ใหม่ของโลกที่พบในปรเทศไทยและอยู่ระหว่างการยืนยันข้อมูลและตีพิมพ์ในวารสารพฤกษศาตร์ต่างประเทศอีก 4 ชนิด คือ ว่านแผ่นดินเย็นอุ้มผาง พบที่ดอยหัวหมด อ.อุ้มผาง จ.ตาก เอื้องรังนกอุ้มผาง เสี้ยวศักดิ์สุวรรณ และ สาวสนมดงนาทาม พบที่ดงนาทาม จ.อุบลราชธานี ซึ่งเป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นความหลากหลายทางของชนิดพันธุ์พืชของประเทศไทย.
...