ผอ.ฝ่ายวิจัยทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ทีดีอาร์ไอ เผย เตรียมเสนอโครงการพันธบัตรป่าไม้ ในร่างแผนจัดการคุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ.2555-59 ต่อสนง.นโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติฯ ทส. ซึ่งจะทำให้คนสองกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับป่าเกิดการเชื่อมโยงกัน...
ดร.อดิศร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา ผอ.ฝ่ายวิจัยทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) เปิดเผยว่า สถานการณ์สิ่งแวดล้อมปัจจุบันอยู่ในสภาพน่าวิตก สาเหตุมาจากรูปแบบการผลิตและการบริโภคที่ไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ทีดีอาร์ไอ จึงเสนอโครงการพันธบัตรป่าไม้ ในร่างแผนจัดการคุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2555-2559 ต่อสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) โดยพันธบัตรป่าไม้จะทำให้คนสองกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับป่าเกิดการเชื่อมโยงกัน คือ กลุ่มผู้ใช้ประโยชน์จากป่ากับกลุ่มคนผู้ดูแลรักษาผืนป่า พันธบัตรป่าไม้จึงเป็นกลไกหนึ่งที่ทำให้เกิดการเชื่อมต่อกันของคนสองกลุ่มได้แลกเปลี่ยนผลประโยชน์กัน โดยคนที่ใช้ประโยชน์หรือได้ประโยชน์จากป่าก็ควรต้องจ่ายเพื่อให้ผู้รับผิดชอบรักษาป่า นำไปฟื้นฟูให้เกิดความสมดุลทดแทน
ดร.อดิศร์กล่าวต่อว่า พันธบัตรป่าไม้จะอยู่ในความรับผิดชอบของ ทส. ที่จะต้องตั้งองค์การมหาชนขึ้นมาบริหารจัดการ โดยให้กระทรวงการคลังรับรองสถานภาพของพันธบัตรเป็นสินค้าทางการเงินสีเขียวที่ให้ผลตอบแทนเช่นเดียวกับพันธบัตรทางการเงินอื่นๆ เหมาะสำหรับองค์กรเอกชนหรือผู้สนใจ โดยเฉพาะคนที่ได้ประโยชน์จากป่า มาซื้อพันธบัตรเพื่อเป็นการลงทุน หรือทำ CSR ตอบแทนสังคมทางหนึ่ง ยกตัวอย่าง สังคมไทยได้ประโยชน์จากการที่สภาพป่าสร้างความสมดุลทางธรรมชาติและทำหน้าที่ในการควบคุมการไหลของน้ำ ทำให้ป่าไม่สามารถช่วยป้องกันน้ำหลาก และช่วยให้ประเทศมีน้ำใช้ในช่วงฤดูแล้ง ป่าไม้ยังเป็นการดูดซับคาร์บอนช่วยลดภาวะโลกร้อน การบริหารพื้นที่ป่าไม้เชิงพาณิชย์ยังช่วยให้เกิดรายได้จากการขายเนื้อไม้ หรือการรักษาพื้นที่ป่าไม้ทำให้เกิดประโยชน์เชิงนันทนาการ เป็นต้น แต่ในทางตรงกันข้าม คนที่ทำหน้าที่ดูแลป่าต้องใช้เงินจำนวนมากมาปกป้อง ดูแลพื้นที่ป่า พันธบัตรป่าไม้เป็นกลไกให้คนที่ได้ประโยชน์กับคนที่เสียประโยชน์ได้มาเจอกัน คนที่ได้เงินจากป่าก็ควรเอาเงินมาให้คนที่ต้องเสียเงินรักษาป่า เพื่อทำให้สภาพป่าอยู่ได้ ไม่เสียสมดุลจนเกินไป
ดร.อดิศร์กล่าวอีกว่า การทำพันธบัตรป่าไม้ เป็นเรื่องใหม่และไม่ง่าย ต้องสร้างกลไกที่เป็นธรรมและเป็นทางออกให้กับทุกฝ่าย สร้างแนวทางที่เป็นไปได้และไม่สร้างความขัดแย้ง
...