ขนุนมีจุดเด่นกว่าไม้ผลหลายชนิด ปลูกดูแลง่าย ต้องการน้ำน้อย ต้นทุนดูแลรักษาถูกประมาณต้นละ 50 บาทต่อปี เก็บผลผลิตได้เกือบทั้งปี แหล่งปลูกซื้อขายใหญ่ อ.วังจันทร์ และ อ.แกลง จ.ระยอง เพราะเป็นต้นกำเนิดขนุนทองประเสริฐ สายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมมานาน ครองตลาดทั้งในและต่างประเทศ โดยเฉพาะตลาดใหญ่อย่างจีน เวียดนาม
ทัศนีย์ วงษ์จิราษฎร์ เกษตรกรผู้รับไม้สานต่อสวนขนุนจากบิดา เล่าถึงที่มาของขนุนทองประเสริฐว่า เมื่อ 30 ปีที่แล้ว เพื่อนของพ่อจาก อ.เบตง จ.ยะลา ได้นำขนุนผลใหญ่รสชาติดีมาฝาก จึงนำเมล็ดไปเพาะขยายพันธุ์ ปรากฏว่ามีต้นหนึ่งลักษณะโดดเด่น ผลค่อนข้างกลม ใหญ่ หนัก 10-15 กก. เปลือกสีเขียวเข้มไม่หนามาก เนื้อรวงสีเหลืองทอง สวยงาม ยวงหนา รสชาติหวานกลมกล่อม ตัดจากต้นแล้วสามารถเก็บไว้ได้นานหลายสัปดาห์ ใครได้ชิมต่างก็ติดใจ พ่อเลยจึงตั้งชื่อพันธุ์ “ทองประเสริฐ” ตามชื่อเพื่อนผู้นำขนุนมาให้ ต่อมาเลยทาบกิ่งขยายพันธุ์ไว้ปลูกเองและขายกิ่งพันธุ์ จนตอนนี้ขนุนทองประเสริฐปลูกกันอย่างแพร่หลายในเขตระยองและทั่วประเทศ
ส่วนการปลูกให้ได้ผลดี ควรเว้นระยะห่าง 6×8 ม. หรือ 7×8 ม. พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกได้ 35 ต้น เมื่อต้นสูง 70 ซม. ตัดยอดให้แตกกิ่งแขนงข้าง เลือกกิ่งที่สมบูรณ์ไว้ 3-4 กิ่ง ในปีที่ 2-3 จะมีกิ่งแขนงย่อยแตกออกมา ให้ตัดแต่งกิ่งที่เป็นโรค ฉีกขาด แห้งทิ้ง ให้ต้นดูโปร่ง เมื่อครบ 3 ปี ขนุนจะเริ่มออกดอกให้ผล
...
“เคล็ดลับช่วง 1 เดือนก่อนออกดอก ควรงดการให้น้ำเพื่อกระตุ้นการออกดอก พอเริ่มมีดอกให้เน้นปุ๋ยโปแตสเซียมเพิ่มความหวาน หลังติดผลควรให้ปุ๋ยไนโตรเจนและโปแตสเซียมสูงเพื่อขยายขนาดผล เพิ่มคุณภาพเนื้อ หลังจากติดผลแล้วประมาณ 1-2 เดือน ให้ตัดผลบางส่วนออก ให้เหลือกระจายทั่วต้นตามขนาดอายุ ขนุนอายุ 3-5 ปี ไว้ต้นละ 5 ผล, อายุ 5-10 ปี 20 ผล, อายุ 10-15 ปี 30 ผล และอายุ 15-20 ปี 35 ผล เพื่อสร้างความสมดุลในต้น และให้ได้ผลสมบูรณ์ที่สุด”
สนใจเยี่ยมชมบ้านเกิดขนุนพันธุ์ทองประเสริฐ 3-4 มิ.ย.นี้ สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศ ไทย จัดทัวร์บุฟเฟ่ต์ผลไม้ ชิม ช็อป สารพัดไม้ผลเลื่องชื่อเมืองระยอง-จันทบุรี สอบถามได้ที่ 08-6340-1713.