กลุ่มรักษ์เชียงของจูงลูกจูงหลานลุ่มน้ำโขงบ้านหัวเวียง กว่า 30 คน ชูป้ายต่อต้านการระเบิดแก่ง ภายใต้โครงการปรับปรุงร่องน้ำทางเดินเรือ แม่น้ำล้านช้าง-แม่น้ำโขง 4 ชาติ ตัวแทนจี้กรมเจ้าท่าแจงอีไอเอ
วันที่ 28 เม.ย. 60 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า กลุ่มรักษ์เชียงของ พร้อมเยาวชนลูกหลานคนลุ่มน้ำโขงบ้านหัวเวียงกว่า 30 คน ล่องเรือไปยังคอนผีหลง ร่วมชูป้ายแสดงสัญลักษณ์แสดงจุดยืนเพื่อต่อต้านการระเบิดแก่ง ภายใต้โครงการปรับปรุงร่องน้ำทางเดินเรือ แม่น้ำล้านช้าง-แม่น้ำโขง 4 ชาติ บริเวณแก่งผาเยีย กลางแม่น้ำโขง บริเวณคอนผีหลง บ้านเมืองกาญจน์ ต.เวียง อ.เชียงของ จ.เชียงราย ตรงข้ามผาพระ เมืองห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว สปป.ลาว
โดยข้อความในป้ายใหญ่ เขียนว่า หยุดระเบิดแก่งแม่น้ำโขง เป็นสามภาษา ไทย อังกฤษ และจีน ขณะที่ เรือขนาดใหญ่ 2 ลำ พร้อมเรือเล็ก 4 ลำ ของบริษัท CCCC Second HarborConsultant จำกัด ของจีนกำลังเดินหน้าสำรวจแม่น้ำโขงชายแดนไทยบริเวณสามเหลี่ยมทองคำและบริเวณบ้านดอน ที่บ้านห้วยเม็ง
นายนิวัฒน์ ร้อยแก้ว ประธานกลุ่มรักษ์เชียงของ กล่าวว่า วันนี้เป็นกิจกรรมร่วมของสมาชิกที่เป็นลูกหลานแม่น้ำโขง เป็นกิจกรรมเล็กๆ ที่บอกกล่าวว่า เราจะจัดกิจกรรมใหญ่ เมื่อเรือเจียฟู่ 3 ที่เป็นเรือขุดเจาะชั้นหินมาถึงอีกครั้ง โดยได้หารือกับฝ่ายความมั่นคงในพื้นที่แล้ว แม้ว่าผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย รัฐบาลจะบอกว่านี่เป็นการสำรวจออกแบบ แต่ในฐานะคนลุ่มน้ำโขงมีความห่วงใย เพราะเป็นการสำรวจเพื่อการระเบิด เพราะการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมสังคม และการมีส่วนร่วมไม่ชัดเจนเลย
...
ทั้งนี้ ทราบว่ามีการจ้างบริษัทไทย แต่ทำทีโออาร์กับกองทุนของจีน ไม่ได้ทำกับกรมเจ้าท่า ของประเทศไทย และเป็นบริษัทที่เคยศึกษาผลกระทบแล้วในปี 2547 ไม่เป็นที่ยอมรับ ข้อมูลไม่รอบด้านพอที่จะนำไปใช้ เพราะฉะนั้นรัฐควรยอมรับการแสดงออกในการต่อต้านของคนท้องถิ่นที่จะไม่เห็นด้วย ซึ่งได้อธิบายให้กับทางหน่วยงานความมั่นคงได้รับทราบแล้ว
นายสุรนาท ศิริโชติรักษาการ ผอ.สำนักงานเจ้าท่าภูมิภาคสาขาเชียงราย กล่าวว่า ตามรายงานจากบริษัทจีนด้านการสำรวจของจีน ขณะนี้เรือเจียฟู่ 3 กำลังขุดเจาะอยู่บริเวณดอนมโน กลางแม่น้ำโขง ตรงข้ามท่าขันทอง ต.บ้านแซว อ.เชียงแสน ซึ่งเป็นบริเวณที่ 2 จุด 88 ของโครงการ โดยจะต้องเจาะทั้งหมด 15 หลุมในบริเวณนี้ จากทั้งหมดชายแดนไทย–ลาว 165 หลุม
ส่วน เรือฉวีตง 9 ทำงานอยู่บริเวณบ้านดอนที่ ต.ริมโขง อ.เชียงของ หาหมุดหมายที่เคยทำไว้เมื่อปี2543 เพื่อหาพิกัดให้เรือเจียฟู่ 3 มาเจาะและบันทึกระดับน้ำ ความเร็ว และทิศทางน้ำจุดที่ 90 ของโครงการ สำหรับการเก็บข้อมูลทางวิศวกรรมสำรวจชลศาสตร์ จะมีการบันทึกข้อมูลตามหมุดหมายอ้างอิง เพื่อรายงานให้ทั้ง 4 ประเทศ จีน ไทย ลาว และเมียนมา ได้รับทราบ
นายหาญณรงค์ เยาวเลิศ อนุกรรมการสิทธิชุมชนและฐานทรัพยากร กสม.กล่าวว่า จากการรับฟังการชี้แจงของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านสิ่งแวดล้อม ในการทำ EIA EHIA ยังไม่มีความชัดเจนขั้นตอนของโครงการฯ นี้ และกรณีแบบนี้ไม่เกิดขึ้น สำหรับการจ้างบริษัทที่ปรึกษาทำ EIA โดยผู้จ้างไม่ใช่หน่วยงานของรัฐบาลไทย
อย่างไรก็ตาม จึงมีคำถามว่า หากบริษัทนี้สำรวจเสร็จ ใครจะเป็นผู้ชำนาญการวิเคราะห์ผลการศึกษาเพื่อนำเสนอต่อ สผ. ที่จะตั้งคณะกรรมการศึกษาก่อนนำเสนอ ครม.พิจารณา กรณีนี้ไม่เคยเกิดขึ้น จึงต้องการให้หน่วยงานออกมาชี้แจงให้ชัดเจนว่าขั้นตอนเป็นเช่นไร และโครงการนี้จ้างโดยกองทุนจีน และเป็นโครงการที่จีนต้องการผลักดันให้เกิด จึงต้องตั้งคำถามว่าเหมาะสมหรือไม่.