ปัญหารถติดเป็นปัญหายอดฮิตของกรุงเทพฯ เพราะทุกวันนี้ คนกรุงเทพฯเดินทางไปไหนมาไหนด้วยรถส่วนตัว ยิ่งสร้างถนนรถก็ยิ่งติด กลายเป็นปัญหาเรื้อรังของเมือง ดังนั้น การสร้างถนนเพื่อขนรถแต่ไม่ได้สร้างระบบขนส่งสาธารณะ เพื่อขนส่งคนไปยังจุดหมายปลายทาง จึงไม่ใช่คำตอบของปัญหาที่เกิดขึ้น แต่ทำอย่างไรคนกรุงเทพฯถึงจะหันมาใช้ระบบขนส่งมวลชน เพราะการสร้างรถไฟฟ้าอย่างเดียวอาจจะยังไม่เพียงพอ หากขาดการเชื่อมต่อการเดินทางจากระบบหนึ่งไปยังระบบหนึ่ง

เมื่อเร็วๆนี้ สมาคมสถาปนิกผังเมืองไทยหรือ TUDA ได้จัดสัมมนาภายใต้แนวคิด “City on the Move : ขับเคลื่อนเชื่อมต่อ”โดยนำเสนอแง่มุมการแก้ไขปัญหาด้านการเดินทางของประชาชน ด้วยการวางผังเมืองอย่างเป็นระบบระเบียบ และเชื่อมต่อการเดินทาง วิถีชีวิต เศรษฐกิจและวัฒนธรรมเข้าไว้ด้วยกัน โดยผลักดันให้นักสถาปนิกผังเมืองเข้ามามีบทบาทในการออกแบบเมือง (Urban Design)

วิชัย ตันตราธิวุฒิ นายกสมาคมสถาปนิกผังเมืองไทย เผยว่า การออกแบบเมืองจะต้องให้ความสำคัญทั้งเรื่องการจราจรและสิ่งแวดล้อม ซึ่งระบบรางเป็นระบบที่สามารถขนส่งผู้โดยสารได้จำนวนมากแต่สิ่งที่ต้องคิดควบคู่กันไปด้วยคือ การเชื่อมต่อการเดินทางทั้งรถราง และเรือ เพื่อจูงใจให้ลดการใช้รถส่วนตัว

กรุงเทพฯเป็นเมืองที่มีแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นแม่น้ำสายหลัก และมีคลองจำนวนมาก หากผนวกการเดินทางระหว่างรางและเรือเข้าด้วยกัน สร้างจุดเชื่อมต่อการเดินทาง ก็จะจูงใจให้คนเดินทางด้วยระบบขนส่งมวลชนมากยิ่งขึ้น ปัจจุบันการเดินเรือ เรามีเรือด่วนเจ้าพระยาเป็นเส้นทางหลักมีเรือโดยสารคลองแสนแสบ เรือโดยสารภาษีเจริญให้บริการเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้า

จากผลการวิจัยของ รศ.ดร.ภาวิณี เอี่ยมตระกูล ผู้ช่วยคณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เกี่ยวกับการเดินทางด้วยเรือโดยสารจากกลุ่มตัวอย่าง 1,200 คน พบว่า ประชาชนกว่าร้อยละ60 จะหันมาใช้เรือโดยสาร หากว่าสามารถเชื่อมต่อการเดินทางไปยังที่อยู่อาศัย ที่ทำงานได้

...

นายกสมาคมสถาปนิกไทยบอกว่า แม้ระบบรางและเรือจะไม่สามารถเข้าถึงในทุกพื้นที่ แต่ระบบรถสามารถนำคนออกมาใช้ระบบรางและเรือได้ รัฐจะต้องจัดรถสาธารณะขนาดเล็กบริการรับส่งประชาชน หรืออาจจะสร้างที่จอดรถบริเวณสถานีรถไฟฟ้าหรือท่าเรือเพื่อเพิ่มความรวดเร็วในการเดินทาง “ระบบการเดินเท้าก็มีความสำคัญเช่นกัน แต่ปัจจุบันทางเท้าขาดระเบียบ มีรถเข็นขายของและรถมอเตอร์ไซค์ขึ้นไปใช้ทางจำนวนมากทำให้คนเดินเท้ารู้สึกไม่ปลอดภัย ถ้าสามารถแก้ได้จะจูงใจให้คนลดการใช้รถยนต์

ลัดดา เตชะวณิช เลขาธิการสมาคมสถาปนิกผังเมืองไทย เสริมว่า สมาคมฯในฐานะเป็นสมาคมทางวิชาชีพพยายามที่จะผลักดันให้นักสถาปนิกผังเมืองมีบทบาทในการขับเคลื่อนเมือง ไม่ใช่เฉพาะในพื้นที่กรุงเทพฯและปริมณฑล หากแต่เป็นในเมืองใหญ่ๆทั่วประเทศไทย เพื่อให้เมืองมีการเติบโตอย่างยั่งยืนในทุกๆด้าน ขับเคลื่อนและเชื่อมต่อกันอย่างเป็นระบบ

การพัฒนาอย่างยั่งยืนเป็นสิ่งสำคัญและจำเป็นต่อการเคลื่อนตัวไปข้างหน้าของเมือง สถาปนิกผังเมืองได้แสดงจุดยืนที่จะใช้วิชาชีพในการสร้างสรรค์สถาปัตยกรรมผังเมืองให้เติบโตอย่างมีประสิทธิภาพ แล้วก้าวต่อไป จะเป็นใครที่จะร่วมสานต่อสิ่งเหล่านี้ให้คงอยู่อย่างยั่งยืน หากไม่ใช่เราทุกคน.