นายกรัฐมนตรี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา บอกคนไทยว่าอย่าไปโทษการเมืองหรือเพราะรัฐประหาร หรือเพราะไทยไม่เข้าเป็นสมาชิกองค์กรการค้าเสรีทีพีพี สหรัฐ- อเมริกาจึงกดประเทศไทยไว้ที่ระดับเทียร์ 3 ในเรื่องการขจัดการค้ามนุษย์ ส่วนรองนายกรัฐมนตรี วิษณุ เครืองาม บอกว่าเราอาจจะต้องแก้ไขกฎหมายที่เกี่ยวข้องราว 4–5 ฉบับ

จากรายงานประจำปี 2558ของกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ไทยเป็นเพียง 1 ใน 2 ประเทศ ในเอเชียตะวันออกที่ถูกขึ้นบัญชีดำร่วมกับเกาหลีเหนือ ซึ่งเป็นเผด็จการระดับโลก ข้อบกพร่องที่สำคัญของไทยได้แก่ ไม่ได้ปฏิบัติตามมาตรฐานขั้นต่ำอย่างเต็มที่ และไม่ได้ใช้ความพยายามอย่างเพียงพอในการแก้ปัญหาการค้ามนุษย์ สงสัยว่าเป็นการเมืองหรือไม่?

ไม่ใช่แต่เพียงคนไทย แม้แต่นักการเมืองอเมริกันก็ยังสงสัย วุฒิสมาชิกโรเบิร์ต เมเนนเดซ จากพรรคเดโมแครต พรรคเดียวกับประธานาธิบดี ระบุว่าการทำ รายงานฉบับนี้เป็นการเล่นการเมืองชัดๆ มาเลเซียกับคิวบาไม่ได้ทำอะไรเลย แต่ถูกยกระดับจากเทียร์ 3 เป็นเทียร์ 2 ส่วน ส.ส.คริส สมิธ กล่าวหาว่าทั้งสองประเทศได้รับ “ใบผ่านโอบามา”

ส.ส.สมิธเป็นผู้เสนอร่างกฎหมายคุ้มครองเหยื่อการค้ามนุษย์ ที่ออกมาตั้งแต่ปี 2543 กฎหมายฉบับนี้มอบให้กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ จัดทำรายงานประจำปีเรื่องการค้ามนุษย์ทั่วโลก เขาโจมตีว่า รายงานปีนี้ให้น้ำหนักการแก้ปัญหาของแต่ละรัฐบาลน้อยกว่า “วาระทางการเมือง” ของประธานาธิบดี เพื่อเปิดทางให้มาเลเซียเข้าทีพีพี ตามนโยบายของโอบามา

ข้อกล่าวหาว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องการเมือง จึงมีน้ำหนักน่าเชื่อถือ แต่เราก็ต้องยอมรับว่ามีปัญหาจริง ตามรายงานที่ระบุว่ามีแรงงานต่างชาติในไทย 3–4 ล้านคนมีปัญหาการบังคับใช้แรงงาน การค้าประเวณี การบังคับให้ขอทาน มีการใช้แรงงานทาสจากไทย พม่า กัมพูชา และลาว ในเรือประมง ทำงานวันละ 18–20 ชม. แต่ไม่ได้รับค่าจ้างหรือรับเล็กน้อย

...

ไทยถูกกล่าวหาว่าเป็นแหล่งที่มา เป็นปลายทาง และเป็นทางผ่านการค้ามนุษย์ ทั้งแรงงานไทย แรงงานต่างชาติ รวมทั้งโรฮีนจา แหล่งค้ามนุษย์สำคัญคือการประมง สำนักข่าวเอพีที่ติดตามปัญหานี้แบบเกาะติด ตีแผ่ว่าเรือประมงไทยที่ไปจับปลาถึงอินโดนีเซีย และปาปัวนิวกินี เป็นการประมงข้ามชาติ ไทยส่งออกอาหารทะเลถึงปีละราว 244,000 ล้านบาท และส่งไปถึงอเมริกา

การค้ามนุษย์ในไทยจึงเป็นปัญหาที่ซับซ้อน ผู้แก้ปัญหาจะต้องเข้าใจและเข้าถึงตัวปัญหา ไม่ถือว่าการใช้แรงงานทาสในเรือประมงเป็นเรื่องปกติ เจ้าหน้าที่ต้องไม่ถือว่าสินบนเป็นเรื่องธรรมดา การประกาศให้การค้ามนุษย์เป็น “วาระแห่งชาติ” รวมทั้งออกกฎหมายหรือแก้ไขกฎหมาย ไม่สามารถแก้ปัญหาได้ แต่จะต้องบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มข้นจริงจัง.